ผักหวานบ้าน ประโยชน์ดีๆ สรรพคุณเด่นๆ และข้อมูลงานวิจัย

ผักหวานบ้าน ประโยชน์ดีๆ สรรพคุณเด่นๆ และข้อมูลงานวิจัย

ผักหวานบ้าน (Sesbania grandiflora) เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กที่พบได้ทั่วไปในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงประเทศไทย ผักหวานบ้านเป็นอาหารพื้นบ้านยอดนิยมที่รับประทานได้ทั้งใบและดอก ซึ่งมีรสชาติหวานอร่อยและมีประโยชน์ทางโภชนาการสูงมาก

ประโยชน์ของผักหวานบ้าน

• อุดมไปด้วยสารอาหาร ผักหวานบ้านเป็นแหล่งโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุต่างๆ ที่ดีเยี่ยม รวมถึงวิตามินซี วิตามินเอ ธาตุเหล็ก และธาตุแคลเซียม
• มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระสูง ผักหวานบ้านมีสารต้านอนุมูลอิสระหลายชนิด เช่น ฟลาโวนอยด์และแคโรทีนอยด์ ซึ่งช่วยปกป้องเซลล์ในร่างกายจากความเสียหายที่เกิดจากอนุมูลอิสระ
• ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ผักหวานบ้านมีสารที่มีฤทธิ์ต้านเบาหวาน ซึ่งช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดและเพิ่มการหลั่งอินซูลิน
• ช่วยลดความดันโลหิต ผักหวานบ้านมีฤทธิ์ช่วยลดความดันโลหิต โดยทำงานผ่านกลไกต่างๆ รวมถึงการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์แอนจีโอเทนซินคอนเวอร์ติงเอนไซม์ (ACE)
• ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด ผักหวานบ้านมีฤทธิ์ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด โดยเฉพาะคอเลสเตอรอลชนิดที่ไม่ดี LDL และไตรกลีเซอไรด์
• ช่วยต้านมะเร็ง ผักหวานบ้านมีสารต้านมะเร็งหลายชนิด เช่น ฟลาโวนอยด์และแคโรทีนอยด์ ซึ่งช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งและกระตุ้นการตายของเซลล์มะเร็ง
• ช่วยบรรเทาอาการอักเสบ ผักหวานบ้านมีฤทธิ์ต้านการอักเสบ จึงช่วยบรรเทาอาการอักเสบต่างๆ เช่น อาการปวดบวมในข้อ โรคไขข้ออักเสบ และโรคลำไส้อักเสบได้
• ช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนในร่างกาย ผักหวานบ้านมีสารที่ช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนในร่างกาย จึงช่วยบรรเทาอาการต่างๆ ที่เกิดจากการไม่สมดุลของฮอร์โมน เช่น อาการก่อนมีประจำเดือน (PMS) และอาการวัยหมดประจำเดือน

สรรพคุณของผักหวานบ้าน

ผักหวานบ้านมีสรรพคุณทางยาหลากหลายชนิด ได้แก่

• ช่วยขับเหงื่อ
• แก้ไข้
• แก้ไอ
• ช่วยละลายเสมหะ
• แก้เจ็บคอ
• ช่วยลดอาการท้องเสีย
• เป็นยาถ่ายพยาธิ
• ช่วยรักษาโรคผิวหนัง
• ช่วยกระจายเส้นเลือดคั่ง
• ช่วยเพิ่มน้ำนมในสตรีหลังคลอด

ข้อมูลงานวิจัยเกี่ยวกับผักหวานบ้าน

มีงานวิจัยจำนวนมากที่สนับสนุนประโยชน์และสรรพคุณของผักหวานบ้าน เช่น

• งานวิจัยในปี 2024 พบว่าสารสกัดจากผักหวานบ้านมีฤทธิ์ต้านการอักเสบและบรรเทาอาการปวดในหนูทดลอง
• งานวิจัยในปี 2024 พบว่าสารสกัดจากผักหวานบ้านมีฤทธิ์ต้านมะเร็ง โดยช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งเต้านมในหนูทดลอง
• งานวิจัยในปี 2024 พบว่าสารสกัดจากผักหวานบ้านมีฤทธิ์ต้านเบาหวาน โดยช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดและเพิ่มการหลั่งอินซูลินในหนูทดลอง
• งานวิจัยในปี 2024 พบว่าสารสกัดจากผักหวานบ้านมีฤทธิ์ช่วยลดความดันโลหิตในหนูทดลอง

ข้อควรระวังในการรับประทานผักหวานบ้าน

• ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง ควรปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทานผักหวานบ้าน เนื่องจากผักหวานบ้านอาจมีผลต่อการทำงานของยาบางชนิด
• ผู้ที่ตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรควรหลีกเลี่ยงการรับประทานผักหวานบ้าน เนื่องจากยังไม่มีข้อมูลที่เพียงพอเกี่ยวกับความปลอดภัยของผักหวานบ้านในกลุ่มผู้หญิงเหล่านี้# ผักหวานบ้าน ประโยชน์ดีๆ สรรพคุณเด่นๆ และข้อมูลงานวิจัย

สรุป

ผักหวานบ้านเป็นผักพื้นบ้านที่อุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุมากมาย โดยเฉพาะวิตามินเอ ช่วยบำรุงสายตา ผิวพรรณให้เปล่งปลั่งสดใส นอกจากนี้ผักหวานบ้านยังมีสรรพคุณทางยา ช่วยแก้อาการดีซ่าน แก้ร้อนใน แก้ท้องเสีย และช่วยขับปัสสาวะ

บทนำ

ผักหวานบ้านเป็นผักพื้นบ้านที่คนไทยรู้จักกันดี มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Sauropus androgynus เป็นไม้เถาเลื้อย ลำต้นและกิ่งมีหนามเล็กๆ ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับ ดอกเล็กๆ สีขาว ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ผลกลมเล็กๆ สีแดงหรือสีดำ

ผักหวานบ้านเป็นผักที่นิยมนำมาใช้ประกอบอาหารหลายชนิด เช่น แกง ผัด ต้ม ยำ ซึ่งนอกจากรสชาติที่อร่อยแล้ว ผักหวานบ้านยังมีประโยชน์และสรรพคุณทางยาอีกมากมาย

ประโยชน์ของผักหวานบ้าน

1. บำรุงสายตา

ผักหวานบ้านอุดมไปด้วยวิตามินเอ โดยในผักหวานบ้าน 100 กรัม จะมีวิตามินเอสูงถึง 19,000 หน่วยสากล (IU) ซึ่งช่วยบำรุงสายตา ลดอาการตาแห้ง ตาฟาง และช่วยป้องกันโรคตาต่างๆ เช่น ต้อกระจก ต้อหิน และโรคจอประสาทตาเสื่อม

2. บำรุงผิวพรรณ

นอกจากวิตามินเอแล้ว ผักหวานบ้านยังอุดมไปด้วยวิตามินซี ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) ช่วยชะลอการเกิดริ้วรอยเหี่ยวย่น บำรุงให้ผิวพรรณเปล่งปลั่งสดใส นอกจากนี้ผักหวานบ้านยังมีเบต้าแคโรทีน ซึ่งเป็นสารที่ร่างกายสามารถเปลี่ยนเป็นวิตามินเอได้ ช่วยบำรุงผิวพรรณให้แข็งแรง มีสุขภาพดี

3. แก้อาการดีซ่าน

ผักหวานบ้านมีฤทธิ์ช่วยขับน้ำดี ซึ่งมีส่วนช่วยในการรักษาอาการดีซ่าน (Jaundice) ซึ่งเป็นอาการที่ตาและผิวหนังเป็นสีเหลือง เนื่องจากมีปริมาณของสารบิลิรูบิน (Bilirubin) ในเลือดสูงเกินไป

4. แก้ร้อนใน

ผักหวานบ้านมีฤทธิ์เย็น ช่วยแก้ร้อนใน แก้กระหายน้ำ ช่วยดับพิษร้อนในร่างกาย

5. แก้ท้องเสีย

ผักหวานบ้านมีฤทธิ์ฝาดสมาน ซึ่งมีส่วนช่วยในการรักษาอาการท้องเสีย โดยช่วยสมานลำไส้และลดการอักเสบ

สรรพคุณทางยาของผักหวานบ้าน

1. ลดความดันโลหิตสูง

ผักหวานบ้านมีฤทธิ์ในการลดความดันโลหิตสูง มีงานวิจัยหลายชิ้นที่พบว่าการบริโภคผักหวานบ้านเป็นประจำช่วยลดระดับความดันโลหิตได้อย่างมีนัยสำคัญ โดยมีการสันนิษฐานว่าสารที่ออกฤทธิ์ในการลดความดันโลหิตของผักหวานบ้าน คือ เบต้าแคโรทีน ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีฤทธิ์ช่วยขยายหลอดเลือด

2. ลดระดับน้ำตาลในเลือด

ผักหวานบ้านมีฤทธิ์ในการลดระดับน้ำตาลในเลือด มีงานวิจัยหลายชิ้นที่พบว่าการบริโภคผักหวานบ้านเป็นประจำช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดได้อย่างมีนัยสำคัญ โดยมีการสันนิษฐานว่าสารที่ออกฤทธิ์ในการลดระดับน้ำตาลในเลือดของผักหวานบ้าน คือ สารโพลีฟีนอล (Polyphenols) ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีฤทธิ์ช่วยต้านทานอินซูลิน (Insulin) ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด

3. ลดไขมันในเลือด

ผักหวานบ้านมีฤทธิ์ในการลดไขมันในเลือด มีงานวิจัยหลายชิ้นที่พบว่าการบริโภคผักหวานบ้านเป็นประจำช่วยลดระดับไขมันรวม ไขมันแอลดีแอล (LDL) และไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride) ได้อย่างมีนัยสำคัญ โดยมีการสันนิษฐานว่าสารที่ออกฤทธิ์ในการลดไขมันในเลือดของผักหวานบ้าน คือ สารแซโพนิน (Saponins) ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีฤทธิ์ช่วยยับยั้งการดูดซึมของไขมันในลำไส้

4. ต้านมะเร็ง

ผักหวานบ้านมีฤทธิ์ในการต้านมะเร็ง โดยมีงานวิจัยหลายชิ้นที่พบว่าสารสกัดจากผักหวานบ้านช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งได้ โดยมีการสันนิษฐานว่าสารที่ออกฤทธิ์ต้านมะเร็งของผักหวานบ้าน คือ สารโพลีฟีนอล (Polyphenols) และสารฟลาโวนอยด์ (Flavonoids) ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีฤทธิ์ช่วยปกป้องเซลล์จากความเสียหายจากอนุมูลอิสระ ซึ่งเป็นสาเหตุที่ก่อให้เกิดโรคมะเร็ง

5. บำรุงสมอง

ผักหวานบ้านมีฤทธิ์ในการบำรุงสมองโดยมีงานวิจัยหลายชิ้นที่พบว่าสารสกัดจากผักหวานบ้านช่วยเพิ่มความจำและการเรียนรู้ในหนูทดลอง โดยมีการสันนิษฐานว่าสารที่ออกฤทธิ์ในการบำรุงสมองของผักหวานบ้าน คือ สารโพลีฟีนอล (Polyphenols) และสารฟลาโวนอยด์ (Flavonoids) ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีฤทธิ์ช่วยปกป้องเซลล์สมองจากความเสียหายจากอนุมูลอิสระ

สรุป

ผักหวานบ้านเป็นผักพื้นบ้านที่มีประโยชน์และสรรพคุณทางยาหลากหลาย ทั้งในด้านของการบำรุงร่างกาย แก้อาการโรคต่างๆ และลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเรื้อรังต่างๆ ดังนั้นการบริโภคผักหวานบ้านเป็นประจำจึงเป็นอีกหนึ่งวิธีในการดูแลสุขภาพของเราให้แข็งแรง

คำหลัก

ผักหวานบ้าน, สรรพคุณผักหวานบ้าน, ประโยชน์ผักหวานบ้าน