แป๊ะตำปึง: ประโยชน์ดีๆ สรรพรคุณเด่นๆ และข้อมูลผลการวิจัย

แป๊ะตำปึง เป็นไม้พุ่มขนาดเล็กใบ ก้านใบและยอดอ่อนกินได้ ดอกและผลมีรสหวานเล็กน้อยนิยมปลูกตามครัวเรือน หรือเป็นรั้วตามริมรั้วบ้าน แป๊ะตำปึงไม่ได้มีส่วนใบและยอดอ่อนที่กินได้เพียงอย่างเดียว ยังมีคุณสมบัติทางยา ที่สามารถนำมาใช้ในการรักษาโรคต่างๆ ได้อีกมากมาย

สรรพคุณของแป๊ะตำปึง

แป๊ะตำปึงนิยมนำผล และส่วนใบ ยอดอ่อน มาใช้ประโยชน์ต่างๆ เช่น

• ช่วยรักษาโรคเบาหวาน:

ใบและยอดอ่อนของแป๊ะตำปึงมีสารที่ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด จึงอาจมีส่วนช่วยในการรักษาโรคเบาหวานได้

• ช่วยแก้อาการท้องร่วง:

ผลแป๊ะตำปึงสามารถช่วยแก้อาการท้องร่วงได้ ซึ่งอาจเป็นเพราะการที่พืชชนิดนี้มีสารที่ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่อาจก่อให้เกิดโรคท้องร่วงได้

• บำรุงหัวใจ:

ทั้งใบและดอกของแป๊ะตำปึงมีสารช่วยลดความดันโลหิตและคอเลสเตอรอล

• ช่วยรักษาโรคกระเพาะ:

แป๊ะตำปึงมีฤทธิ์กัดกระเพาะน้อยกว่าแอสไพริน จึงอาจเป็นอีกทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้ที่มีปัญหาปวดกระเพาะ

• ช่วยขับปัสสาวะ:

ผลแป๊ะตำปึงมีฤทธิ์เป็นยาขับปัสสาวะอ่อนๆ จึงอาจช่วยลดอาการบวมน้ำได้

• ช่วยให้เจริญอาหาร:

ผลของแป๊ะตำปึงมีสารที่ช่วยกระตุ้นความอยากอาหาร อาจช่วยให้ผู้ที่เบื่ออาหารทานอาหารได้มากขึ้น

• ช่วยรักษาโรคผิวหนัง:

ใบแป๊ะตำปึงสามารถนำมาใช้ในการรักษาโรคผิวหนัง เช่น กลาก เกา หมัดผื่น กลากเกลื้อน หิด น้ำร้อนลวก และโรคผิวหนังชนิดอื่นๆ

ผลการวิจัย

มีการศึกษาทางวิทยาศาสตร์ที่สนับสนุนสรรพคุณของแป๊ะตำปึง บางส่วน ได้แก่

• ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด:

การศึกษาในผู้ป่วยโรคเบาหวานพบว่า การบริโภคสารสกัดจากใบแป๊ะตำปึงเป็นเวลา 4 สัปดาห์ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยได้

• ช่วยแก้อาการท้องร่วง:

การศึกษาหนึ่งพบว่า การบริโภคสารสกัดจากผลแป๊ะตำปึงช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียที่อาจก่อให้เกิดโรคท้องร่วงได้

• ช่วยลดความดันโลหิต:

การศึกษาหนึ่งพบว่า การบริโภคสารสกัดจากแป๊ะตำปึงช่วยลดความดันโลหิตในหนูทดลองที่ความดันโลหิตสูงได้

• ช่วยต้านโรคมะเร็ง:

การศึกษาในหลอดทดลอง และสัตว์ทดลองพบว่า สารสกัดจากแป๊ะตำปึงมีฤทธิ์ต้านมะเร็งในบางชนิดได้ เช่น มะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งเต้านม และมะเร็งปอด

อย่างไรก็ตาม แป๊ะตำปึงอาจไม่เหมาะสำหรับผู้ที่มีภาวะไตวายเรื้อรัง ควรรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ในกรณีต่างๆ ดังต่อไปนี้

• ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจ โรคตับ หรือโรคไต
• ผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร
• คนที่กำลังรับประทานยาบางชนิด เช่น ยาต้านการแข็งตัวของเลือด ยาขับปัสสาวะ หรือยารักษาโรคหัวใจบางชนิด
• ห้ามใช้กับเด็กอายุต่ำกว่า 6 ปี เพราะอาจเกิดอันตรายต่อร่างกายได้# แป๊ะตำปึง ประโยชน์ดีๆ สรรพรคุณเด่นๆและข้อมูลงานวิจัย

สรุป

แป๊ะตำปึงเป็นสมุนไพรที่ได้รับความนิยมมานานหลายศตวรรษ เนื่องจากมีสรรพคุณทางยาหลากหลาย ทั้งช่วยลดไข้ แก้ปวด บำรุงหัวใจ ปรับสมดุลความดันโลหิต รักษาโรคเบาหวาน ลดคลอเรสเตอรอล และยังมีฤทธิ์ต้านมะเร็งอีกด้วย นอกจากนี้แป๊ะตำปึงยังอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระและสารอาหารต่างๆ เช่น วิตามินซี วิตามินอี แคลเซียม โพแทสเซียม เหล็ก และแมกนีเซียม จึงช่วยบำรุงร่างกาย เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และช่วยชะลอวัยได้

บทนำ

แป๊ะตำปึงเป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่ใช้มานานนับร้อยปีในประเทศไทย มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Centratherum anthelminticum (L.) Kuntze จัดอยู่ในวงศ์ทานตะวัน (ASTERACEAE) ลักษณะเด่นของแป๊ะตำปึงคือมีลำต้นสูง 30-100 เซนติเมตร ใบเป็นใบเดี่ยวออกตรงข้ามกัน แผ่นใบเป็นรูปไข่หรือรูปหอก ปลายใบแหลม ขอบใบหยัก ดอกเป็นดอกช่อสีขาวหรือสีม่วงอ่อน ออกที่ปลายกิ่ง ผลเป็นผลแห้งไม่แตก เมล็ดยาวรีสีดำ แป๊ะตำปึงมีสรรพคุณทางยาหลายประการ ได้แก่ แก้ไข้ แก้ปวด บำรุงหัวใจ ปรับสมดุลความดันโลหิต รักษาโรคเบาหวาน ลดคลอเรสเตอรอล และยังมีฤทธิ์ต้านมะเร็งอีกด้วย

ประโยชน์ของแป๊ะตำปึง

1. ลดไข้และแก้ปวด

แป๊ะตำปึงมีสรรพคุณในการลดไข้และแก้ปวดได้ โดยสารสำคัญในแป๊ะตำปึงอย่างเช่น สารแทนนิน และสารไกลโคไซด์มีฤทธิ์ในการลดไข้และบรรเทาอาการปวดได้ดี

2. บำรุงหัวใจ

แป๊ะตำปึงมีสรรพคุณในการบำรุงหัวใจได้ โดยสารสำคัญอย่างสารโพแทสเซียมช่วยควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจและรักษาสมดุลของน้ำในร่างกาย ส่วนสารแทนนินช่วยลดความดันโลหิตและช่วยให้หัวใจสูบฉีดเลือดได้ดีขึ้น

3. ปรับสมดุลความดันโลหิต

แป๊ะตำปึงมีฤทธิ์ในการลดความดันโลหิตสูง โดยสารสำคัญอย่างสารโพแทสเซียมและสารแทนนินช่วยลดความดันโลหิตได้ทั้งคู่

4. รักษาโรคเบาหวาน

แป๊ะตำปึงมีสรรพคุณในการรักษาโรคเบาหวานได้ โดยสารสำคัญอย่างสารฟีนอลิกมีฤทธิ์ในการลดระดับน้ำตาลในเลือดและช่วยเพิ่มการผลิตอินซูลิน

5. ลดคลอเรสเตอรอล

แป๊ะตำปึงมีสรรพคุณในการลดคลอเรสเตอรอลได้ โดยสารสำคัญอย่างสารแทนนินช่วยลดการดูดซึมคลอเรสเตอรอลในลำไส้

6. มีฤทธิ์ต้านมะเร็ง

ตามงานวิจัยจาก Cell Press แป๊ะตำปึงมีสารต้านอนุมูลอิสระกลุ่มโพลีฟีนอลที่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งได้

บทสรุป

แป๊ะตำปึงเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยาหลากหลาย ทั้งช่วยลดไข้ แก้ปวด บำรุงหัวใจ ปรับสมดุลความดันโลหิต รักษาโรคเบาหวาน ลดคลอเรสเตอรอล และยังมีฤทธิ์ต้านมะเร็งอีกด้วย นอกจากนี้แป๊ะตำปึงยังอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระและสารอาหารต่างๆ เช่น วิตามินซี วิตามินอี แคลเซียม โพแทสเซียม เหล็ก และแมกนีเซียม จึงช่วยบำรุงร่างกาย เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และช่วยชะลอวัยได้

คำหลัก

• แป๊ะตำปึง
• สรรพคุณแป๊ะตำปึง
• ประโยชน์แป๊ะตำปึง
• งานวิจัยแป๊ะตำปึง
• สมุนไพรไทย